We wrześniu br. na zaproszenie Zarządu Związku Sybiraków o/ Bielsko-Biała przyjedzie do naszego miasta – na spotkanie z młodzieżą – Agnieszka Martinka: podróżniczka, pisarka, fotografka, córka Sybiraka. Ojciec Pani Agnieszki – Zdzisław Martinka, jako siedemnastoletni chłopak został w 1945 roku wywieziony na Ural, tam przymusowo pracował w kopalni węgla.
Agnieszka Martinka, w sierpniu 2006 roku wraz z dwojgiem współtowarzyszy: Agnieszką Koper i Tomaszem Świątkiem, wyruszyli na Wschód do miejsca zesłania Zdzisława Martinki. Przejechali rowerami 4444 km. Historię tej niezwykłej retrospektywnej podróży Pani Agnieszka opisała w książce, która nosi tytuł Połowinka. Autorka chciała napisać tę książkę wraz z ojcem, niestety zmarł on 10 miesięcy po jej powrocie z wyprawy.
Oto fragment tej niezwykłej relacji:
Byliśmy oczywiście w Ostaszkowie, Miednoje i Twerze. Robiliśmy bukiety z wrzosu, kaliny, polnych kwiatów i kładliśmy je wraz z modlitwą w tragicznych dla nas, Polaków, miejscach. Znicze wiozłam z Lublina… Przed 60 laty wagony z zesłańcami dojechały do Kizla. I tu transport został rozdzielony (część została w Kizlu, a inni pojechali do: Nagornej, Gubachy, Połowinki). Dziś to mieścina z drewnianymi, walącymi się domami, wszędzie pełno węgla. Czarna rozpacz. Nawet ludzie jacyś czarni, choć osiem lat temu zamknięto kopalnie. Do tego zimno, deszcz. I już nie tak serdecznie.
Z Kizla jedziemy do Połowinki. Dzięki napotkanemu mężczyźnie odnajdujemy w tej mgle szachtę numer cztery, mojego Taty. Krajobraz nierealny. Jakieś kable, resztki murów, druty, szyby i hałdy węgla, wszie hałdy węgla. Chodziłam po tej ruinie, we mgle, robiłam dla Taty zdjęcia. Pół dnia tam byliśmy, mój Tata – rok.
Połowinka na Uralu i jej mieszkańcy
Za tę wyprawę magazyn turystyczny “Podróże” przyznał Pani Agnieszce tytuł Podróżnika Roku – doceniając „ogromną charyzmę i odwagę kobiety podróżnika”. Agnieszka Martinka jest pierwszą Polką, której przyznano nagrodę Johnie Walker KEEP WALKING AWARD – wyróżnienie dla podróżników, którzy z determinacją dążą do celu, spełniając swoje marzenia i „wprawiają świat w ruch”.
Autorka pochodzi z Tomaszowa Lubelskiego, jest absolwentką geologii Uniwersytetu Wrocławskiego oraz Podyplomowych Studiów Menedżerskich Polsko-Amerykańskiego Instytutu Zarządzania.
Zdzisław Martinka, żołnierz Armii Krajowej, major Wojska Polskiego, a później lekarz, w wieku 19 lat powrócił z zesłania.
Polecamy książkę Połowinka, która ukazała się drukiem pod koniec 2016 roku.
(zdjęcia z wyprawy, których autorką jest Agnieszka Koper – Loba udostępniła nam A. Martinka)
Jagoda Podolak