Edward Wierzbicki,  historyk –  przebywał na zesłaniu wraz z rodzicami w latach 1940 – 1945 w swierdłowskiej obłosti nad rzeką Wołczą. W sierpniu 2018 r. jego wspomnienia zarejestrowała studentka paryskiej Sorbony, młoda francuska publicystka Michele Bargiel. Prezentujemy je poniżej.  Nocą z 9 na 10 lutego 1940 r. z Kresów Wschodnich na Sybir wywieziono 140 tys. Polaków – rodziny wojskowych, urzędników, pracowników kolei i służby leśnej. Była to jedna z czterech  akcji deportacyjnych obejmująca obywateli polskich,  którą przeprowadził Związek Sowiecki.

Andrzej Kobiela urodzony 4 maja 1936 roku, syn Dowódcy Ruchu Oporu “Piątki” z Łomży, Pawła Kobieli pseudonim “Las”. Został zesłany do Temiru w Kazachstanie 20 czerwca 1941 roku. Jako mały chłopiec wraz z siostrą, matką oraz dziadkami pracowali przy omłotach pszenicy. Później zostali przeniesieni do oddalonego około 50 km Dżuruna. Powrócił do Polski 25 sierpnia 1945 roku. Jako dorosły mężczyzna mieszkający w Bielsku-Białej dowiedział się, że są inni, podobni jemu zesłańcy i postanowił zainicjować powstanie Związku Sybiraków w Bielsku-Białej.

Helena Krzesińska ur. 29.09.1936 r. w Budziszczach (województwo Wileńskie), córka Tekli z domu Dunder i Józefa Plitnika, który był leśnikiem. Została deportowana 10.02.1940 r. jako czteroletnia dziewczynka wraz z ojcem, ciężarną matką, młodszym bratem oraz pozostałymi ośmioma członkami rodziny do obozu pracy Bielajka (obwód Omsk) w Federacji Rosyjskiej. Dwaj bracia Heleny, przyszli na świat ponad 3 500 km od domu, już na zesłaniu. Do Polski rodzina Plitnikiów powraca w 1946 r. W czasie podróży repatriacyjnej Helena oraz jej brat Stanisław zapadają na tyfus. Późniejsze życie zawodowe, a także rodzinne Helena związała z Bielskiem-Białą, gdzie wychowała trzech synów. Do Związku Sybiraków należy od 1989 r.

Nie dałem się zatruć nienawiścią!

Audycja, w której opowiadamy o PATRONIE ZESŁAŃCÓW
ks. Władysławie  Bukowińskim
i potomkach polskich zesłańców w Kazachstanie

Zapraszamy do wysłuchania audycji poświęconej niezwykłej historii ks. Władysława Bukowińskiego  – PATRONA ZESŁAŃCÓW.

Gośćmi redaktor Jagody Podolak są Panie: Danuta Lenik – doktor teologii, wieloletnia prezes Stowarzyszenia im. ks. Władysława Bukowińskiego OCALENIE oraz Natalia Rykowska – doktor nauk społecznych, urodzona w Kazachstanie w rodzinie polskich zesłańców, autorka książek poświęconych historii Polaków na Wschodzie oraz honorowa prezes Społecznej Regionalnej Kulturalno-Oświatowej Organizacji Dom Polski w Jarosławiu (Rosja).

Audycja została nagrana w studiu Beskidzkiego Radia Katolickiego Anioł Beskidów; wyemitowana 28 października oraz 04 listopada (cz.2) 2016 r. w programie Rozmowa Dnia.

Żołnierz Armii Krajowej, aresztowany 28 stycznia 1945 r. Po przesłuchaniach na Łubiance deportowany za Ural do obozu pracy w miejscowości Bułanasz w obwodzie swierdłowskim. Później przewieziony do łagru w Ałtaju. Zwolniony  13 listopada 1947 r. Do rodzinnej miejscowości Kozy (pow. Biała Krakowska, woj. małopolskie) powrócił skrajnie wycieńczony, ważył wtedy ok. 40 kg.

Jerzy Hickiewicz ur. 31.01.1940 r. w Tarnopolu, syn Marii z domu Woźniak i Michała, który był oficerem Wojska Polskiego. 13.04.1940 r. zostaje wywieziony z matką i dziadkami do Pawłodaru w Kazachstanie. Dziadek Jerzego – Józef Woźniak – umiera na zesłaniu w 1944 r. W czerwcu 1946 r. Jerzy z matką i babcią wysiadają z pociągu repatryjacyjnego w Dębnie (Pomorze Zachodnie).

Edward Cymerman ur. 4.02.1931 r. w Ostrowach. W dniu 10 lutego 1940 r. deportowany z rodzną na Syberię. Przebywał na zesłaniu w Krasnojarskim Kraju 6 lat. Powrócił do Polski w 1946 r. z sierocińcem Bolszoj Jerby.

Urodzona 18 stycznia 1913 r. we wsi Tonia Mała k/Krakowa. Po maturze w roku 1940 pojechała odwiedzić siostrę w Dokszycach (woj. wileńskie) która pracowała tam, jako nauczycielka. Z Dokszyc została deportowana z siostrą i trzyletnią siostrzenicą na Syberię. Zmarła 5 sierpnia 2003 roku.

Stanisław Stecyk ur. 1.01.1940 r. w Strusowie pow. Trembowla, woj. tarnopolskie. Rodzice – Michał i Michalina z domu Delikowska. Deportowany wraz z rodziną 10 lutego 1940 r. na Sybir do Krasnojarskiego Kraju. Powrót do kraju w 1946 r. Prezes bielskiego Oddziału Związku Sybiraków w latach 1998-2006.

Elżbieta Helena Dunat urodzona 17 listopada 1925 r. w Żydaczowie (woj. stanisławowskie). Córka Karola i Rozalii z domu Marszałek. Wywieziona na Syberię 10 lutego 1940 r. Przebywała na zesłaniu 6 lat.