Pragniemy OCALIĆ PAMIĘĆ o Kresowianach i Sybirakach
w których dramatyczny los
wpisana jest
G O D N O Ś Ć I U M I Ł O W A N I E O J C Z Y Z N Y !
Archiwum kategorii: Sztambuch wirtualny
Droga do wolności. Historia, cele i działalność Związku Sybiraków
„ Związek Sybiraków został założony w 1926 roku w Katowicach przez zesłańców carskich jako organizacja kombatancka, która dwa lata później przyjęła charakter ogólnopolski. Jej celem statutowym było zrzeszenie zesłańców i więźniów politycznych z Syberii; wszystkich żołnierzy polskich, działaczy, patriotów, społeczników, którzy przebywali tam dawniej jako więźniowie rosyjskiego caratu. Statut zobowiązywał również do gromadzenia i opracowania materiałów historycznych dotyczących zsyłek i zesłańców. Prezesem Honorowym Związku Sybiraków został Józef Piłsudski, zesłaniec Sybiru w latach 1887-1892.
Wyznania rodzin świadków zesłania. Pomnik pamięci: Franciszka Bryniarska
Franciszka Bryniarska urodzona w 1924 roku, została zesłana do gułagu w rejonie Łabinska Krasnodarskiego kraju (obecna Rosja) wraz z rodzicami, siostrą i bratem. Deportacja odbyła się w 1940 roku, jej powodem było pochodzenie z inteligencji polskiej. Wraz z jej rodziną zostali aresztowani wszyscy mieszkańcy ich gospodarstwa, jednak nie wszyscy dotarli na zesłanie, część z nich została rozstrzelana na miejscu przez żołnierzy.
Wyznania rodzin świadków zesłania. Pomnik pamięci: Stanisław Plitnik
Stanisław Plitnik urodził się w 1938 roku Dunderach na dzisiejszej Białorusi. Jako dwuletni chłopiec został zesłany wraz z całą rodziną do gułagu w Bielajce na terenach Federacji Rosyjskiej w lutym 1940 roku. Pochodził z polskiej inteligencji i dorastał w niewoli, głodując, śpiąc na klepisku gryziony przez pluskwy. Cały czas był jednak z rodziną.
Wspomnienie o Michalinie Stecyk
Matka trójki dzieci, żona leśniczego. Mieszkała z rodziną w Strusiowie; pow. Trembowla, woj. Tarnopolskie. Wywieziona z najbliższymi do Krasnojarskiego Kraju 10 lutego 1940 r. Wróciła do Polski w marcu 1946 r.
Około godziny dziesiątej drzwi się otworzyły; wszedł zamaszystym krokiem oficer sowiecki NKWD, wyciągnął arkusz papieru i zaczął czytać, oparty plecami o stół. Czytał tego sporo, ja zrozumiałam tylko, że z rozkazu Stalina mamy być przesiedleni (…). Zaczynam ubierać dzieci, najpierw to najmłodsze zawiązuję w poduszkę i jeszcze owijam pledem (…).
Wspomnienie o Stefanie Hankus
Stefan Hankus (1908-1988) urodził się w miejscowości Kozy (obecnie: województwo śląskie, powiat bielski). Z żoną Antoniną (z d. Kozieł) miał trzy córki: Genowefę, Anielę i Zofię oraz syna Stefana. W roku 1953 założył własny szlifierski zakład rzemieślniczy; był lokalnym działaczem społecznym, znakomitym myśliwym. Wśród znajomych postrzegany był jako causeur.
Wspomnienie o Bronisławie Schmidt
Bronisław Schmidt (1907-1982) – po II wojnie światowej pracownik Korpusu Ochrony Pogranicza – został aresztowany w 1946 roku i na mocy wyroku z art. 54-10„a” Kodeksu Karnego Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej skazany na pobyt w specjalnym obozie pracy na Syberii (rejon Czernogorska). Do Polski wrócił w roku 1956 z żoną (również Sybiraczką) z córką i synem.
